Stap 1. Wacht, wat is Gamsol?
Wat is Gamsol? Waarom Gamsol? Is Gamsol beter dan terpentine? Is het veilig? Beter voor millieu? Dat zijn vragen die we veel in onze winkel horen. Gamsol is ontstaan vanuit de wens om schilderen met olieverf veiliger te maken. Is olieverf dan zo'n gevaarlijke verf? Olieverf schilderen zijn bracht vroeger de nodige risico's met zich mee. Niet alleen zijn (waren) de pigmenten zoals vermiljoen, loodwit en chroomgeel giftig, ook oplosmiddelen zoals terpentijn of terpentine zijn schadelijk voor de gezondheid, door het inademen van giftige deeltjes die hierbij vrij komen. Door de tijd heen is geprobeerd om schadeloze schildermediums te maken om schilders meer gezondere alternatieven te bieden in schilderen met olieverf, zoals gamsol: minder schadelijk voor je gootsteen en het milieu!
Gamsol is eigenlijk terpentine, maar dan de pure en geraffineerde versie ervan, waarbij giftige en geurende ingrediënten zijn weg gelaten. Wat er overblijft? Een neutrale terpentine in haar puurste soort. Houd er bij de aanschaf van gamsol echter wel rekening mee, dat er ook goedkopere alternatieven bestaan die geurloos zijn, maar nog wel giftige ingrediënten bevatten!
Stap 2. Waar gebruik ik gamsol voor?
Inmiddels weten we dat gamsol voor behoorlijk wat technieken gebruikt kan worden, en niet alleen bij het verdunnen van olieverf. Je kunt er ook schildersmedium mee verdunnen, je penselen mee reinigen, en het wordt ook gebruikt bij technieken met potlood op was of oliebasis.
Olieverf
Als je net wilt beginnen met het uitproberen van olieverf, is het handig om eerst te weten welk merk bij jou past, en welke hulpmiddelen jij wilt gebruiken. Een oplosmiddel als gamsol of terpetine is onmisbaar om je verf te kunnen verdunnen. Kies je voor de watervermengbare olieverf van Cobra, dan voldoet simpelweg water om je verf te verdunnen. Als je wilt schilderen met traditionele olieverf, dan kun je bijvoorbeeld kiezen voor Winton, de mooie kwaliteit van Van Gogh, een stapje beter: Rembrandt of zelfs het állerbeste merk: (volgens ons) Old Holland.
Voor de eerste laag verdun je de olieverf met een oplosmiddel zoals gamsol. Gamsol maakt je verf dunner, makkelijk smeerbaar en transparant. Gamsol is trouwens wel iets sneller droog dan terpentine, waardoor je snel aan de volgende laag kunt beginnen. Het woord 'schraal' wordt ook wel voor gebruikt voor de eerste, dunne laag. Gamsol zorgt voor een andere samenstelling in je verf dan schildermedium, dat ook als oplosmiddel gebruikt wordt. Schildermedium maakt je olieverf dunner, maar ook vetter. De vuistregel bij het schilderen met olieverf is: Schilderen in lagen van mager naar vet. Hoe meer gamsol je toevoegt, hoe magerder de verf. Bij de volgende lagen gebruik je steeds wat minder gamsol en steeds meer schildermedium.
Je kunt de eerste verfresten je penselen prima schoonmaken met gamsol in plaats van terpentine.
Tip: Gebruik daarna water en penseelzeep. Deze vettige zeep vermakkelijkt het schoonmaakproces, maar is ook voedend voor de haren van je penseel! Wil je meer weten over het beginnen met olieverf? Bekijk dan onze video 'BEGINNEN MET OLIEVERF: 5 Essentiële Benodigdheden Voor Beginners / Verf, Penselen, Doeken, Palet'
Gamsol en Potloden?
Misschien ken je het gebruik van aquarelpotloden al: je kunt ze vermengen met water op je papier om een schilderachtig effect te maken. Je kunt kleuren op deze manier subtiel in elkaar laten overvloeien/blenden, je kleuren transparanter maken en de ruis en textuur van je potlood 'gladstrijken'. Als je kleurpotloden gebruikt op wax- of olie-basis, dus niet op waterbasis zoals aquarelpotloden, kun je gamsol gebruiken om gelijksoortige effecten te bereiken. Een voorbeeld van potloden waar dit echt fijn bij lukt, zijn de Polychromos potloden van Faber Castell. Deze potloden zijn vrij zacht maar intens van kleur. Zoals water het pigment in aquarelpotlood oplost, doet gamsol dat voor potloden op was of olie-basis!
Let op! Als je overal in jouw potloodtekening gamsol gebruikt, kan het resultaat weer té wazig worden. Meestal is het juist mooi wanneer je de gamsol alleen op bepaalde gedeeltes gebruikt, om het contrast tussen scherpe en geblende vlakken te zien
.
Gamsol zorgt ervoor dat het pigment gelijkmatig wordt verdeeld over je ondergrond, waardoor je een dekkend en glad effect krijgt. Hoe meer pigment je gebruikt, des te beter zal het pigment over je ondergrond verdeeld worden door gamsol. Het is daarom ook altijd verstandig om met de gamsol eerst te beginnen op de lichtere kleuren, en van daaruit te werken naar de plekken waar het potlood dikker, donkerder en dus dekkender is. Je zult merken dat de pigmentkleur van je potlood niet veranderd zodra het droog is. De gamsol verdampt snel. Let er wel op dat je door deze snelle verdamping niet veel tijd hebt om de potloodstreek aan te passen.
Wil je meer weten over de verschillende soorten potloden, en hoe je daar gamsol en andere hulpmiddelen bij gebruikt? Bekijk dan onze video 'POTLODEN: Kleurpotlood, aquarel en pastel [+5 ULTIEME TIPS]'
De voordelen van Gamsol op een rijtje
- Een gezonder alternatief voor terpentine
- Geurloos
- Verdampt snel
- Beter voor het milieu
- Wordt niet opgenomen door de huid, in tegenstelling van terpentine
- Tevens geschikt om penselen te reinigen
- Samen met schildermedium onmisbaar bij het gebruik van olieverf
- Te gebruiken om schildermedium mee te verdunnen
- Te gebruiken met olieverf én potlood op was/olie-basis
