In dit blog gaan we het hebben over het vernissen van je olieverfschilderij. Is het belangrijk dat je je olieverfschilderij vernist? Ja! maar waarom?
En wat als het fout gaat? In het blog vind je gelukkig ook uitleg over wat je dan moet doen.
Het aanbrengen van vernis op je olieverfschilderij is belangrijk, omdat het vuil tegenhoudt en de veroudering van de olieverf stopt. Soms vragen mensen ook: Moet ik een schilderij aflakken? Dan is aflakken letterlijk genomen een heel slecht idee, want lak vergeelt en is nooit meer te verwijderen. Dus gebruik nooit aflak (vloerlak, botenlak, houtlak) voor je schilderij!
We geven je uitleg over twee soorten vernis: Retoucheervernis en Slotvernis.
Retoucheervernis.
Een retoucheer vernis is een vernis die ervoor zorgt dat het schilderij nog een beetje kan ademen. Terwijl de olieverf nog het laatste beetje droogt, zorgt deze vernis toch alvast voor wat bescherming. Het beste is ook om eerst een retoucheervernis te gebruiken vóór je begint met de eerste verflaag.
Je kunt deze retouceervernis-laag toepassen wanneer je zelf wil. Want wat zo handig is aan dit vernis is dat als je later toch niet helemaal tevreden bent met je schilderij, je nog gewoon opnieuw over de retoucheervernis-laag heen kunt. De vernissen zijn er in spuitbussen en potjes en in beide gevallen is het belangrijk om voor gebruik er heel goed mee te schudden. Verstandig is ook om het retoucheervernis niet te dik aan te brengen, anders kan het schilderij niet meer ademen en dat zorgt ervoor dat het niet helemaal door droogt. De retoucheervernis breng je aan na ongeveer 4 tot 6 weken en wanneer het schilderij helemaal droog is kun je er het beste nog een slotvernis overheen doen, om veroudering te voorkomen. Voor deze laatste vernis-laag heb je wel wat geduld nodig, want de meeste olieverfschilderijen zijn na een jaar pas écht goed droog.
Slotvernis aanbrengen
Begin eerst met het schoonmaken van je schilderij met bijvoorbeeld terpentine of terpentijn, voor dat je de definitieve slotvernis of eindvernis aanbrengt. Een belangrijke tip is om alles waar je mee vernist en waar je vernist op kamertempratuur is, anders kan het alsnog fout gaan. Persoonlijk raden we aan om met een spalter en potje te werken maar dat ligt natuurlijk ook aan wat je zelf fijner vindt. Het lijkt wat eng om te doen, maar giet gewoon wat vernis op je schilderij, verspreid het met langzame en rechte halen over je schilderij en let goed op dat je alle hoekjes hebt gehad. Ga er niet meteen nog een keer overheen, want het kan zijn dat sommige plekjes al wat droger zijn en dat kan het dus verpesten.
De slotvernis is net als de retoucheervernis verkrijgbaar in spuitbus of in pot, in glanzend, satijn of mat. Zie hier ons gehele assortiment!
Een tip is om met een matte vernis maar 1 laag te gebruiken, anders kan het matterings middel van de eerste laag weer gaan vlekken. Een glanzend vernis maakt kleuren dieper, denk aan een houten vloer, met een glanzende laag komen de houtnerven meer naar voren. Nog een belangrijk voordeel van vernissen is dat het het schilderij mooi egaal maakt.
Vernissen schilderij mislukt?
Eindelijk is dat prachtige schilderij klaar, maar het vernissen mislukt. Paniek! Of toch niet? Wat moet je doen als je vernis lelijk opdroogt?
Als de vernis nog wat nat is, kun je de vernis oplossen met wat reukloze terpentine. Je kunt het er gewoon overheen doen en er dan met een doekje van af poetsen. De vernislaag is wel wat makkelijker op te lossen wanneer het nog wat natter is, maar droog lukt het uiteindelijk ook wel. En dan gewoon met frisse moed opnieuw proberen met de tips van hier boven!
Bij lelijk opgedroogde vernis zijn 2 mogelijkheden.
1) De makkelijkste manier is om het nog een keer er overheen te vernissen. Bij glanzende vernis gaat zo'n 2e laag vrijwel altijd goed. Bij matte vernis of satijn vernis een (klein) risico aan, namelijk dat het materings middel, weer een beetje oplost en dan wazige vlekken geeft.
2) Het alternatief is de gehele vernislaag verwijderen met bijvoorbeeld Terpentine reukloos (089), vaak best een intensieve klus. De vernis voorzichtig met een (schone!) niet pluizende doek en wat terpentine of terpentijn verwijderen. Als de vernis glanzend (dus niet satijn of mat) is en je wil wat streepvorming verwijderen, kan het al voldoende zijn als je de doek met terpentijn/terpentine licht over de desbetreffende delen veegt, de vernis lost weer een beetje op en soms droogt het daarna prima op. Dit werkt ook vaak bij glanzende vernis en druipers. Moet de vernis laag er toch helemaal af? Ook bijvoorbeeld bij oude vergeelde schilderijen? Dan kost het allemaal wat meer geduld en moeite. Zeker wanneer de vernis satijn of mat is, omdat het matteringsmiddel hierin ervoor zorgt dat je niet direct ziet wat het resultaat is. Probeer het dan zo nodig na droging nog een keer. De vernis wordt eerst plakkerig en kan dan worden opgenomen met je schone doek. Vaak moet je dit een paar keer doen.
TIP: Om het jezelf zo makkelijk mogelijk te maken, kan je ook eerst optie 1) toepassen, mocht de vernis dan toch nog niet mooi opdrogen, kan je altijd nog optie 2) doen.
TIP 2: Laat doeken met Terpentine of Terpentijn niet in een prop broeierig opdragen, dit kan heel soms brand veroorzaken. Hang deze doeken veilig buiten uit.
Heel veel succes ermee!
Hier onder nog een video op youtube met de olieverf vernis informatie op een rij.
9 reacties
Het is zeker geen vloeken in de kerk, onderling mengen kan over het algemeen prima (in ieder geval met de bij ons bekende merken: Talens en W&N). Wel goed zorgen dat het matteringsmiddel goed gemengd is anders krijg je soms matte en minder matte plekken.
Misschien is het vloeken in de kerk, maar mijn vraag is of je verschillende glanssoorten vernis (van hetzelfde merk? ) onderling met elkaar kunt vermengen. Bijvoorbeeld als de glans van de vernis ergens tussen ‘mat’ en ‘satijn’ in zou moeten liggen. Ik gebruik doorgaans de vernissen van Winsor en Newton.
Als je bedoelt (met hecht niet helemaal) dat er wat matte(re) plekken zijn dan komt dat vaak omdat er her en der meer of minder medium is gebruikt of dat het ene pigment meer zuigt dan het andere. Bij glanzend vernis kan je er gemakkelijk nog een laag overheen zetten om dit weg te werken. Bij mat (of satijn) vernis is dit iets risicovoller omdat het matterings middel van de eerste laag weer wat kan gaan mengen. In principe betekent dat dat er meer of andere glans verschillen ontstaan. Irritant want dan moet de hele vernislaag eraf. aan de andere kant als het wel goed gaat (wat ook vaak gebeurt) dan ben je daarna klaar. Dus eventueel tussendoor schoonmaken kan (maar is haast niet nodig) en een 2e laag kan als de eerste droog is, dus na enkele dagen zeker.